SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN HẠ LONG
TỈNH QUẢNG NINH NĂM HỌC 2009 - 2010
Môn: SINH HỌC
Thời gian làm bài:150 phút (không kể thời gian giao đề)

Đề thi gồm 08 câu trong 01 trang
Câu 1 (1,5 điểm):
a) Thế nào là hiện tượng di truyền, hiện tượng biến dị? Ý nghĩa của hai hiện tượng này?
b) Những điểm khác nhau cơ bản giữa trẻ đồng sinh cùng trứng và trẻ đồng sinh khác trứng?

Câu 2 (1,0 điểm): Mức phản ứng là gì? Cho một ví dụ trên cây trồng hoặc vật nuôi. Mức phản ứng có di truyền được không? Vì sao?

Câu 3 (1,5 điểm):
a) Giao phối gần là gì? Giao phối gần gây ra những hậu quả nào ở động vật? Tại sao phương pháp này vẫn được sử dụng trong chọn giống?
b) Ưu thế lai là gì? Trong chọn giống cây trồng và vật nuôi, người ta đã dùng những phương pháp gì để tạo ưu thế lai? Muốn duy trì ưu thế lai phải dùng biện pháp gì?

Câu 4 (1,5 điểm): Một cá thể dị hợp 2 cặp gen (Aa, Bb). Gen nằm trên nhiễm sắc thể thường.
a) Cá thể này có thể có kiểu gen như thế nào?
b) Quy luật di truyền nào chi phối các tính trạng do các gen trên quy định?
c) Để thế hệ lai nhận được ít kiểu hình nhất thì cá thể dị hợp trên phải lai với cá thể có kiểu gen như thế nào? Cho ví dụ minh họa.

Câu 5 (1,0 điểm): Một người đàn ông mù màu (bệnh do gen lặn trên nhiễm sắc thể giới tính X gây nên) có vợ là một phụ nữ đồng hợp bình thường về gen này. Họ sinh được 2 con, không may cả hai đứa trẻ đều mắc bệnh Tơcnơ (OX), đồng thời một trong hai đứa còn bị bệnh mù màu.
a) Đối với đứa con vừa bị Tơcnơ vừa bị mù màu, sự không phân li cặp nhiễm sắc thể giới tính xảy ra ở mẹ hay bố? Giải thích.
b) Đối với đứa con chỉ bị Tơcnơ (không bị mù màu), sự không phân li cặp nhiễm sắc thể giới tính xảy ra ở bố hay mẹ? Giải thích.

Câu 6 (1,5 điểm): Ở một loài, xét một tế bào sinh dục sơ khai của một cá thể đực, tế bào này đi từ vùng sinh sản đến vùng chín đã phân bào 10 đợt, giao tử hình thành tham gia thụ tinh tạo 32 hợp tử lưỡng bội.
a) Tế bào của loài trên đã trải qua những quá trình gì? Ý nghĩa sinh học quan trọng nhất của các quá trình đó.
b) Trong các quá trình trên, nhiễm sắc đã tự nhân đôi bao nhiêu lần?
c) Hiệu suất thụ tinh của giao tử đực?
d) Số nhiễm sắc thể môi trường nội bào cung cấp cho các quá trình trên?
Biết các tế bào phân bào bình thường và số cromatit xác định được vào kì giữa của lần phân bào thứ 10
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH QUẢNG NINH

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI LỚP 10 THPT CHUYÊN
NĂM HỌC 2009-2010

Môn: SINH HỌC
Thời gian làm bài 150 phút (không kể thời gian giao đề)


Câu Nội dung Điểm
1 (1,5 điểm)
a)
- Hiện tượng di truyền: Di truyền là hiện tượng truyền đạt các tính trạng của bố mẹ, tổ tiên cho các thế hệ con cháu.
- Biến dị: là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết.
- Ý nghĩa:
+ Di truyền: duy trì nòi giống
+ Biến dị:
*Tạo phong phú kiểu hình, có ý nghĩa cho đời sống của cá thể.
*Biến dị di truyền còn tạo phong phú kiểu gen, có ý nghĩa cho tiến hóa và chọn giống
b)
- Trẻ đồng sinh cùng trứng có cùng một kiểu gen nên bao giờ cũng cùng giới
- Trẻ đồng sinh khác trứng có kiểu gen khác nhau nên có thể cùng giới hoặc khác giới
0,25

0,25

0,25

0,25



0,25
0,25
2 (1,0 điểm)
- Mức phản ứng: là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ một gen hay một nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
- Ví dụ: Giống lúa DR2 được tạo ra từ một dòng tế bào (2n) biến đổi, có thể đạt năng suất tối đa gần 8 tấn/ha/vụ trong điều kiện gieo trồng tốt nhất, còn trong điều kiện bình thường chỉ đạt năng suất bình quân 4,5-5,0 tấn/ha/vụ
(lưu ý: học sinh lấy ví dụ khác mà đúng vẫn cho điểm tối đa)
- Mức phản ứng di truyền được vì do kiểu gen quy định 0,5


0,25


0,25

3 (1,5 điểm)
a)
- Giao phối gần (giao phối cận huyết): là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái.
- Gây ra hiện tượng thoái hóa ở thế hệ sau: sinh trưởng và phát triển yếu, khả năng sinh sản giảm, quái thai, dị tật bẩm sinh, chết non.
- Phương pháp này vẫn được sử dụng trong chọn giống vì:
+ Để củng cố và duy trì một số tính trạng mong muốn,
+ Tạo dòng thuần,
+ Phát hiện các gen xấu để loại ra khỏi quần thể.
b)
- Ưu thế lai: Là hiện tượng cơ thể F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ.
- Phương pháp tạo ưu thế lai:
+ Cây trồng: Lai khác dòng (chủ yếu), lai khác thứ
+ Vật nuôi: Lai kinh tế
- Duy trì ưu thế lai: Dùng phương pháp nhân giống vô tính (giâm, chiết, ghép, vi nhân giống...)
0,25

0,25



0,25


0,25



0,25

0,25
4 (1,5 điểm)
a) Kiểu gen: AaBb hay hay
b) Quy luật di truyền chi phối: Phân li độc lập và Liên kết gen
c) Để thế hệ lai có ít kiểu hình nhất: cá thể dị hợp phải lai với cá thể đồng hợp tử về gen trội (cho 100% kiểu hình trội).
Ví dụ: Ở ruồi giấm: A thân xám, a thân đen: B cánh dài, b cánh cụt
Sơ đồ lai:
x (hoặc x ) -> 100% mang kiểu hình trội
Hoặc: A hạt vàng, a hạt xanh, B hạt trơn, b nhạt nhăn
Sơ đồ lai: AaBb x AABB -> 100% mang kiểu hình trội
5 (1,0 điểm)
Theo đề ra:
Quy ước: A không bị bệnh mù màu; a bị bệnh mù màu
Ta có: P: mẹ XAXA (không bị bệnh) x bố XaY (bị bệnh)
a) Đứa con bị mù màu: OXa đã nhận Xa từ bố (tinh trùng mang Xa thụ tinh với trứng không có NST giới tính) XaO (Tơcnơ, mù màu) Sự không phân li cặp NST giới tính xảy ra ở mẹ.
b) Đứa con không bị mù màu: OXA đã nhận XA từ mẹ (trứng mang XA thụ tinh với tinh trùng không có NST giới tính) XAO (Tơcnơ, không mù màu) Sự không phân li cặp NST giới tính xảy ra ở bố.
(HS có thể biểu diễn bằng sơ đồ)
6 (1,5 điểm)
a)
- Quá trình: nguyên phân, giảm phân, thụ tinh
- Ý nghĩa:
+ Nguyên phân: Duy trì bộ NST lưỡng bội của loài qua các thế hệ tế bào
+ Giảm phân: Tạo giao tử đơn bội (n) để tham gia thụ tinh…
+ Nguyên phân, giảm phân, thụ tinh: Duy trì sự ổn định bộ NST lưỡng bội qua các thế hệ cơ thể; tạo nguồn biến dị tổ hợp phong phú, có ý nghĩa quan trọng cho tiến hóa và chọn giống.
b) Có 8 (lần nguyên phân) + 1 (lần giảm phân) = 9 lần tự nhân đôi NST
c) Hiệu suất thụ tinh của giao tử đực:
Số hợp tử tạo thành là 32 số tinh trùng tham gia thụ tinh = 32
Số tinh trùng được tạo ra: 28 x 4 = 1024
Hiệu suất thụ tinh:
d) Gọi 2n là bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội của loài
Ta có: 256 x 2 x 2n = 4096 n = 4 2n = 8
Tổng số nhiễm sắc thể cần cung cấp: 8(28+1 -1) = 4088
7 (1,0 điểm)
a) Phân biệt:
- Tài nguyên tái sinh: là dạng tài nguyên khi sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi (tài nguyên sinh vật, đất, nước…)
- Tài nguyên không tái sinh: là dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
b) Hậu quả của việc chặt phá và đốt rừng bừa bãi:
- Làm cạn kiệt nguồn nước, xói mòn đất, ảnh hưởng tới khí hậu do lượng nước bốc hơi ít, mất nguồn gen sinh vật…
8 (1,0 điểm)
a) Vật kí sinh có được xem là mắt xích của chuỗi thức ăn. Chúng thuộc thành phần sinh vật tiêu thụ.
b) Biểu diễn mối quan hệ dinh dưỡng:
Trâu Bét Động vật nguyên sinh Vi khuẩn Siêu vi khuẩn
c) Không,
- Vì: Trâu là sinh vật tiêu thụ (không phải là sinh vật khởi đầu của 1 chuỗi thức ăn)
- Bổ sung: thực vật (cỏ) là mắt xích đầu tiên
Cỏ Trâu Bét Động vật nguyên sinh Vi khuẩn Siêu vi khuẩn
(HS có thể lấy ví dụ khác cỏ) 0,25
Tổng điểm 10,0

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập- Tự do- Hạnh phúc

ĐỀ CHÍNH THỨC
ĐỀ THI TUYỂN SINH
VÀO KHỐI TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN NĂM 2007
Môn thi: SINH HỌC
(Dùng cho thí sinh thi vào lớp chuyên Sinh)
Thời gian làm bài: 150 phút

Câu 1
1. Hãy cho biết chiều vận chuyển máu trong cơ thể người. Vì sao sự vận chuyển máu trong cơ thể chỉ theo một chiều?
2. Tại sao không nên đọc sách khi đi tàu, xe?
Câu 2
Nêu sự biến đổi hóa học của thức ăn ở ruột non. Ý nghĩa của sự biến đổi đó?
Câu 3
1. Thế nào là: Giới hạn dưới, giới hạn trên, điểm cực thuận, khoảng thuận lợi và giới hạn sinh thái?
2. Vẽ sơ đồ mô tả giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam.
Câu 4
1. Hệ sinh thái là gì? Dựa vào đặc trưng cơ bản nào để phân biệt các hệ sinh thái với nhau?
2. Vì sao gìn giữ thiên nhiên hoang dã là góp phần giữ cân bằng sinh thái?
Câu 5
1. Nêu sự phân ly độc lập của nhiễm sắc thể (NST) trong giảm phân.
2. Nêu cơ chế (bằng sơ đồ) hình thành thể tứ bội 4n từ thể lưỡng bội 2n.
Câu 6
1. Hãy cho biết khi nào các cặp tính trạng di truyền độc lập với nhau? Nếu lai bố mẹ khác nhau về ba cặp tính trạng thuần chủng tương phản di truyền độc lập với nhau thì số loại và tỉ lệ phân li kiểu hình ở F2 là bao nhiêu?
2. Vẽ sơ đồ hình thành trẻ sinh đôi cùng trứng và sinh đôi khác trứng.
Câu 7
1. Nêu các dạng đột biến cấu trúc NST. Trong các dạng đột biến đó thì dạng nào ít gây nguy hại cho cơ thể? Vì sao?
2. Đặc điểm của ưu thế lai? Nêu biện pháp duy trì ưu thế lai.
Câu 8
Ở cà chua, gen A quy định quả đỏ là trội hoàn toàn so với a quy định quả vàng; gen B quy định quả tròn là trội hoàn toàn so với b quy định quả bầu dục. Biết rằng các gen này phân ly độc lập với nhau.
1. Xác định kiểu gen của P để F1 có tỷ lệ phân ly kiểu hình:
a. 3:3:1:1
b. 3 quả đỏ, tròn : 1 quả vàng, tròn
2. Khi cho giao phấn cà chua quả đỏ, tròn với nhau thì có thể có tối đa bao nhiêu sơ đồ lai khác nhau về kiểu gen?

-------------------------------Hết-------------------------------

Tài Sản của kibô